Przez dziewięć miesięcy trwania ciąży w organizmie kobiety zachodzi mnóstwo zmian, które mają przystosować go do nowych warunków, zapewniających właściwy rozwój płodu oraz w miarę możliwości normalne funkcjonowanie przyszłej mamie.
I trymestr ciąży to najważniejszy jej etap. W tym czasie zachodzi bowiem organogeneza czyli formowanie się głównych narządów u płodu. Fakt ten determinuje mnóstwo zmian w organizmie kobiety. Już na początku ciąży dochodzi do znacznego pogrubienia i wydłużenia mięśni macicy. Za właściwy przebieg tego procesu odpowiada estrogen, który niejako przygotowuje macicę do silnych skurczów, jakie będą miały miejsce w czasie porodu. Hormon ten determinuje także wzrost piersi i zwiększa ich wrażliwość. Szereg istotnych zmian zachodzi na poziomie układu krążenia. Wzrasta objętość krwi krążącej, a serce bije częściej, co wiąże się z pompowaniem dodatkowej ilości krwi do macicy, łożyska, a przede wszystkim rozwijającego się płodu. Częstotliwość oddechów rośnie, aby dostarczyć dziecku więcej tlenu i usunąć dwutlenek węgla. W związku z tym kobiety często mówią o trudności w złapaniu oddechu i subiektywnej duszności. Zwiększony przepływ krwi determinuje wzrost przesączania kłębuszkowego. Ponadto powiększona macica uciska moczowody, co zmusza kobiety do częstszego oddawania moczu, zwiększając tym samym ryzyko infekcji dróg moczowych. Układ pokarmowy zdecydowanie zwalnia, co daje odczucie pełności i sprzyja zatwardzeniu. Spada również napięcie mięśni gładkich w ścianach tego przewodu. Ściany pęcherzyka żółciowego ulegają zwiotczeniu, co utrudnia odpływ żółci, sprzyjając powstawaniu kamieni. Mimo to znacznie wzrasta metabolizm kobiety ciężarnej, aby w pełni zaspokoić potrzeby swoje i dziecka. Wynikiem przyspieszonego metabolizmu jest częste uczucie głodu, także w godzinach nocnych. Obserwowanym zjawiskiem jest także rozrost naczyń krwionośnych w przyzębiu, co powoduje krwawienia, w nawet rozchwianie zębów. Wydzielanie śliny o niższym pH sprzyja rozwojowi próchnicy. Ogrom zmian i przystosowań zachodzących w organizmie kobiety ciężarnej często skutkuje uczuciem zmęczenia, ogólnym osłabieniem i częstymi zmianami nastroju.
W II trymestrze ustępują wymioty i uczucie zmęczenia. Jednak układ krwionośny nadal ciężko pracuje, a to za sprawą stale rosnącej macicy i płodu. Gwałtowne spadki ciśnienia mogą powodować zawroty głowy. Z każdym dniem uwidacznia się brzuszek, a w 20-21 tygodniu ciąży przyszła mama może już odczuwać ruchy dziecka. Układ pokarmowy pracuje tak jak wcześniej na niższych obrotach. Rozluźnia się wpust żołądka, powodując zgagę. W tym czasie wzrasta także apetyt i niepohamowana chęć na słodycze. Zmniejsza się natomiast potrzeba częstego oddawania moczu. Stale powiększają się piersi, co często powoduje ich bolesność. Równie częstą dolegliwością w tym czasie są obrzęki, spowodowane nadmiernym gromadzeniem wody w organizmie.
W trymestrze III obwód brzucha zwiększa się coraz bardziej. Często utrudnia on wykonywanie najprostszych czynności, uniemożliwia schylanie się oraz oddychanie. Może powodować dyskomfort w czasie leżenia, a tym samym trudności w zasypianiu. Coraz większe dziecko oraz rozluźniające działanie hormonów na więzadła i stawy powoduje ucisk i ból pleców. Uciskająca na pęcherz i mięśnie macica może powodować nietrzymanie moczu. Ponadto z brodawek sutkowych może wypływać płyn, tak zwana siara. Oczywiście im bliżej porodu, tym częstsze skurcze i moment rozwiązania ciąży.
Szereg zmian fizjologicznych, jakie zachodzą w organizmie kobiety ciężarnej, warunkuje przede wszystkim przyrost masy ciała. Przy wyjściowej prawidłowej masie ciała, przyrost wynosi ok. 12-16 kg. W ciąży bliźniaczej to 16-20 kg. Optymalny przyrost masy ciała w ciąży zapewni dziecku właściwy rozwój, a mamie pomoże zachować zdrowie i po ciąży ułatwi powrót do dawnej sylwetki.
