Białko to jeden z najważniejszych elementów niezbędnych do prawidłowego rozwoju i funkcjonowania organizmu, stąd tak istotny rodzaj oraz ilość białek przyjmowanych w codziennej diecie. Ciąża to jeden ze szczególnych stanów, w którym nie tylko organizm przyszłej mamy, ale przede wszystkim powstającego płodu, potrzebuje białka, które zapewni właściwy jego rozwój. Białko to podstawowy składnik budulcowy każdej komórki ustroju. Odpowiada zatem za wzrost i rozwój młodych organizmów. Bierze udział w ekspresji genów, determinując w ten sposób konkretne cechy ludzkiego ciała. Jest składnikiem wielu enzymów, uczestniczy w regulacji różnorodnych procesów życiowych, np. prawidłowym krzepnięciu krwi. Białko to także element składowy przeciwciał, odpowiadających za właściwe działanie układu immunologicznego. Reguluje procesy przemiany materii, między innymi gospodarkę energetyczną ustroju, wchodząc w skład hormonów. Ponadto ma zdolność wiązania wody i wykazuje właściwości buforujące, co zapewnia utrzymanie równowagi wodnej i kwasowo-zasadowej. Białko to także, a może przede wszystkim, element odpowiadający za kurczliwość mięśni. Należy również pamiętać o funkcji transportowej, jaką pełni, wchodząc w skład związków przenoszących różne substancje oraz o udziale w prawidłowym procesie widzenia.
Uzupełnianie naturalnych ubytków oraz odnowa komórek i tkanek nie byłyby możliwe beż udziału odpowiednich białek. To one bowiem regulują wzrost włosów, paznokci, regenerację złuszczającego się naskórka czy gojenie ran. Dodatkowo białko w ciąży jest niezbędne do budowy łożyska i wzrostu macicy.
Te wszystkie wymienione zadania, jakie pełni białko, bez wątpienia podkreślają jego szczególną i niezastąpioną rolę w budowie i rozwoju nowo powstającego organizmu. W tym właśnie miejscu niekwestionowaną rolę odgrywa prawidłowo zbilansowana dieta przyszłej mamy. Zapotrzebowanie na białko dla zdrowej, dorosłej kobiety to ok. 0,8-1,0 g/kg. m.c./d ( 41-72 g/d). W czasie ciąży kobieta potrzebuje dodatkowo 0,3 g białka na każdy kilogram masy ciała, co w ilości ogólnej daje 56-94 g/d. Należy jednak pamiętać, że dodatkowa ilość białka będzie potrzebna dopiero od II trymestru ciąży. Niezmiernie ważny jest jego rodzaj dostarczany w codziennych posiłkach. Dzielimy je bowiem na pełno- i niepełnowartościowe.
Białko pełnowartościowe dostarcza organizmowi wszystkich niezbędnych mu do prawidłowego rozwoju aminokwasów w odpowiednich ilościach. Znajdziemy je w produktach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso zwierząt domowych, drobiu oraz ryb, jajach, mleku i jego przetworach. Z mięs należy wybierać chude gatunki – cielęcinę, indyka, kurczaka, królika, wołowinę. Ze względu na wyższą zawartość tłuszczu, ograniczeniu podlega wieprzowina, wędliny wieprzowe oraz podroby. Produkty mięsne najlepiej spożywać z warzywami bogatymi w witaminę C, ponieważ ułatwia ona wchłanianie żelaza hemowego. Mięso zwierząt domowych warto zastąpić rybami. Zaleca się ich spożywanie przynajmniej 2 razy w tygodniu. Kobiety w ciąży powinny jednak zwracać szczególną uwagę na miejsce pochodzenia ryb, ponieważ poza cennym białkiem mogą być także źródłem metali ciężkich i dioksyn. Najlepiej kupować je w świeżej postaci, jak najmniej przetworzone, aby ustrzec się dodatkowych zanieczyszczeń bądź bakterii, które mogły rozwinąć się w czasie nieodpowiedniego przechowywania bądź przetwórstwa. Zaleca się zatem kupowanie ryb pochodzących z dużych akwenów wodnych, krótko żyjące, niedrapieżne. Najbezpieczniejsze to śledź, łosoś norweski oraz mintaj, natomiast dorsz, tuńczyk, okoń płoć to gatunki zawierające najwięcej rtęci. Bez względu na rodzaj mięsa, chcąc zachować jak najwięcej jego dobrodziejstw, najlepiej jest je piec, gotować, zwłaszcza na parze, dusić, ograniczać zaś smażenie, zwłaszcza w głębokim tłuszczu.
Równie bogatym źródłem pełnowartościowego białka są jaja. Kobietom w ciąży zaleca się ich spożywanie tylko i wyłącznie po wcześniejszej obróbce termicznej. Surowe bowiem mogą być źródłem bakterii i powodować zatrucia pokarmowe. Można je dodawać do past lub łączyć z warzywami. Dieta kobiety ciężarnej, jako źródło białka, powinna również uwzględniać mleko i jego przetwory. Przyszłym mamom, u których wcześniej rozpoznano nietolerancję laktozy, oczywiście nie zaleca się spożywanie surowego mleka. Może je natomiast zastąpić produktami fermentowanymi, takimi jak jogurty, kefiry, maślanki. Zaleca się także sery, zarówno białe jak i żółte. Dla własnego bezpieczeństwa powinno się jednak wyeliminować z diety sery pleśniowe, które mogą wywołać listeriozę. Dietetycy zalecają spożywanie 3-4 porcji produktów mlecznych dziennie. Jedna porcja to, na przykład szklanka mleka lub dwa plastry sera żółtego. Wybierając produkty mleczne warto wziąć pod uwagę zawartość tłuszczu. Najlepiej kupować te półtłuste i oczywiście naturalne.
Białko niepełnowartościowe zaś nie jest w stanie pokryć zapotrzebowania na wszystkie egzogenne aminokwasy, bądź nie dostarcza ich we właściwych ilościach. Do grupy produktów zawierających owo białko zaliczymy wszelkiego rodzaju rośliny i zboża oraz ich przetwory. Relatywnie wysoką wartością odżywczą charakteryzuje się białko soi i innych roślin strączkowych oraz orzechów. Raz 2-3 razy w tygodniu warto zastąpić posiłek mięsny nasionami roślin strączkowych. Można je stosować także jako dodatek do sałatek czy past. Kobiety w ciąży powinny jednak starannie zwracać uwagę na rodzaj oraz ilość strączków. Poza białkiem posiadają również duże ilości błonnika, które mogą powodować wzdęcia i nadmierne uczucie pełności. Komponując codzienny jadłospis dla kobiety ciężarnej należy pamiętać, aby 60% dobowego zapotrzebowania na białko stanowiło to pełnowartościowe – zwierzęce, pozostałą część zaś białko pochodzenia roślinnego.
